ESÜF Dekanı Prof. Dr. Osman
Çetinkaya’dan Çevre Düzeni Planı'na
ilişkin çok özel tespitler
Eğirdir
Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Çetinkaya, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından onaylanan Antalya, Burdur, Isparta 1/25000'lik Çevre Düzeni Planı'na
ilşikin çok özel tespitlerde bulundu.
SDÜ
Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Osman Çetinkaya, özül hüküm ve
benzer özellikteki planlama çalışmaları nedeniyle Isparta'nın her alanda
kısıtlamalarla karşı karşıya olduğunu söyledi
Eğirdir
Gölü Özel Hüküm çalışmasından sonra Beyşehir Gölü ve Karacaören için de bu
çalışmanın başlatıldığını hatırlatan Çetinkaya, "oraya git cıs, buraya git
cıs, her taraf kısıtlanmış durumda" diye konuştu.
Çevre
ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan Antalya, Burdur, Isparta
1/25000'lik Çevre Düzeni Planı'na ilşikin çok özel tespitler SDÜ Eğirdir Su
Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Osman Çetinkaya'dan geldi. Plan üzerinde
kapsamlı bir çalışma yapan Çetinkaya, hem kendi alanında hem de diğer alanlarda
planda gördüğü aksaklıkları ve eksiklikleri kaleme aldı. İşte Prof. Dr.
Çetinkaya'nın Çevre Düzeni Planı ile ilgili görüş ve tespitleri:
Plan
Çıktı-I:
Sücüllü
BG yanlışlıkla Yalvaç Göleti olarak işlenmiş, Sücüllü BG sulak alan sınırları
ve koruma bölgeleri plana işlenmemiş, Sücüllü BG ve Hisarardı Göleti ve Hisarardı deresi sulak alandaki su
ürünleri üretim tesisi işlenmemiş ( Oysa su ürünleri üretim tesisleri lejantta
gösterilmiş durumda) Ayrıca bu tesislerden hiç biri hiçbir plan çıktısında yer
almıyor.
Aşağı
Kaşıkara, Körküler, Çakırcal, Hisarardı,
Eyüpler, Salur göletleri sulak alan koruma bölgesi sınırları işlenmemiş.
Bilindiği gibi sulak alan sınırları ve koruma bantları sulak alan çevresinde
yapılacak/mevcut bir çok faaliyeti ya sınırlıyor yada tamamen yapılmasına izin
vermiyor.
Yalvaç
Kaymakamlığına ait Eğirdir gölü kenarında yer alan Taşevi mesire yeri önemli bir mekan olmasına
rağmen plana işlenmemiş, statüsü de belirtilmemiş.
Plan
Çıktısı 2:
Uluborlu
BG sulak alan koruma sınırları (SAKS) ve bu kaynakta yer alan su ürünleri
üretim tesisi işlenmemiş; İleydağı ve Barla II göleti SAKS işlenmemiş
Plan
Çıktısı 3:
Kuyucak,
Kozluçay, Bağkonak, Köprüköy, Şehitler, Dedeçam, Örenköy, Balcı, Çetince göletleri SAKS işlenmemiş, bir kısmına su
ürünleri üretimi var tesis işlenmemiş.
Plan
Çıktısı 4:
Kozluca,
Keçiborlu, Uzundere, Kızılcık, Barla 1, Kızıldere-Bağarası (Gönen), Atabey
göletleri SAKS işlenmemiş, bir kısmına su ürünleri üretimi var tesis
işlenmemiş.
TOKİ
Akkent meskun alan iken kentsel konut
gelişim alanı olarak işlenmiş,
Isparta
kent merkezi, çevre yolu kuzeyinde yer
alan ve sosyal alt yapı alanı ve temalı park ve fuar alanı olarak ayrılan
alanda tarımsal faaliyetler yapılmaktadır. Bu alanların yürürlükteki
tarım-toprak kanunlarına göre durumu aydınlatıl mış mıdır? Her hangi bir bilgi
verilmiyor. Bu alanda tamamen tarım ortadan kaldırılacaksa bu il tarımsal
kalkınmasını nerede gerçekleştirecektir?
Plan
Çıktısı 5:
Sorgun
BG, Sorkuncak, belceğiz ve Sofular göletleri SAKS işlenmemiş, bir kısmına su
ürünleri üretimi var tesis işlenmemiş.
Aksu
ilçesi Zindan vadisinde çok sayıda su ürünleri üretim tesisi mevcut iken hiç
birisi işlenmemiş.
Beyşehir
gölü özel hüküm belirleme çalışmaları henüz tamamlanıp özel hükümler
kesinleşmeden SAKS nasıl belirlenip
haritaya işlenildi?
Başpınar
orman içi dinlenme yeri mi? ( eğer öyleyse yeri yanlış işaretlenmiş) yoksa
tabiat Parkı mı? Bu durum Milli Parklar ve Doğa korumadan öğrenildi mi?
Plan
Çıktı 6:
Isparta
Gülpark turizm merkezi ile gösterilen (kasdedilen) neresidir? Sınırları
nereleri kapsıyor? Halen bu gösterilen yerde kent merkezinde Karaağaç,
İstiklal, Kepeci, Davraz mahalleleri yer alıyor. Peki bu merkez nerede
öngörülüyor ve sınırları nedir?
Darıderesi
I ve II ( özellikle Isparta içme suyu su toplama havzası), Direkli ve Yakaören
göletleri SAKS işlenmemiş .
Gölcük
gölü SAKS hangi kriterlere göre belirlendi?
Bu bölgeler havza sınırlarını dışına çıkabilir mi? Bu sınırlar hiçbir
zaman su toplama havzası sınırları dışına çıkamaz, o halde Gölcük gölü su
toplama havzası sınırları dikkate alınmadan bu SAKS nasıl belirlendi?
Plan
Çıktı 7:
Akdoğan,
Terziler, Yenişar Bademli, Ayvalıpınar göletleri SAKS işlenmemiş, göletlerin
bir kısmında su ürünleri üretimi var tesisler işlenmemiş.
Pınargözü (Gürlevik) Mağarası ve mesire
yeri işlenmemiş.
Plan
Çıktı 8:
Karacaören
I BG ( BG içinde kafes) ile Çandır
merkez ve Kargacık mahallerinde karada yer alan yüksek kapasiteli su ürünleri
üretim tesisleri işlenmemiş.
Plan
Çıktı X:
Eğirdir
ilçesi merkezi, doğu, batı, kuzey ve güney yönlerini kapsayan plan çıktısı
gönderilen dosyada (CD de) mevcut değil. Bu plan çıktısı ( 6 nolu plan çıktısı
sağında ve 7. Nolu çıktı üstünde olmalı) hem öngörülen Turizm gelişim
merkezini, hem depolama alanlarını hem de Eğirdir ve yakın çevresi entegre
tarım ve kentsel konut alanını kapsadığından oldukça önemli bir eksiklik.
Unutulmuş olduğu düşünülmektedir.
Plan Açıklama Raporu İle
İlgili Eksiklik/hatalar:
Genel
planlama yaklaşımı ile ilgili:”Isparta ili tarım, eğitim turizm sektörleriyle
gelişecektir” denilirken, IÇDP da bu sektörlerin çok cılız bırakıldığı ve çok
yoğun bir sınırlandırma (milli park, korunan alanlar, sulak alanlar, tabiat
parkları, özel hükümler, kentsel yerleşime açma vb.) ile adeta tarımın
zayıflatıldığı; turizme sadece 2-3 satırlık bir paragraf ayrıldığı, eğitim için
de değinilmediği görülmektedir. Özetle bu ÇDP de Isparta’da tarım
sınırlanmakta, turizm için gerçekçi bir yaklaşım gösterilmemekte hatta turizm
gelişim alanları planda gösterilmemektedir. Eğitim için ayrılan tek bir saha
vardır o da Kara havacılık okuludur.
2.
Ulaşım Kararları
Hızlı
tren ve oto yolların, yeni çevre yolunun güzergahları plan çıktılarında
belirgin değildir. Isparta Konya Duble Yolu, Isparta Antalya Duble yolu
güzergahları plana işlenmemiş görülüyor.
Öte
yandan 3. Derece güzergahlar olarak önerilen bağlantıların bir çoğu (belki
tamamı) zaten mevcut bu durumda yeni olarak ne önerilmiş oluyor? ( bazı
örnekler: Yalvaç-Sücüllü (kaliteli asfalt yolla zaten bağlı), Aksu
–Yenişarbademli, Büyükkabaca-Anayol bağlantısı?, Atabey-Büyükgökçeli-Eğiridr,
Isparta-Gölcük yolu?)
Bununla
birlikte halen stabilize ve kalitesi düşük ancak trafik yoğunluğu ve ulaşım
ihtiyacı yüksek olan birçok güzergah plana alınmamış durumda ( örnek
Aksu-Zindan vadisi-Sorgun BG)
Mekansal
Kullanım
İlçe
bazında değerlendirmelerde mesela Aksu ve Sütçüler için su ürünlerine hiçbir
yer verilmemiş, öngörülen depolama alanları tarım alanları kullanılarak mı
yapılacak? Hangi alanlar, hangi gerekçe
ve uygunluk kriterlerine ve ihtiyaca göre turizm alanı seçilmiştir (Isparta il
merkezi ve Eğirdir için?) Aksu ilçesi Zinadan vadisi ile Sütçüler’de (Çandır)
neden turizm (farklı karakterlerde)
tesis alanları öngörülmemiştir?
Özel statülü alan olarak verilen Gülpark hakkında hiçbir bilgi açıklama
yok. Öte yandan SDÜ kampüsü içinde yapılacağı ifade edilen ve temelde Turizm
amaçlı “Gül Vadisi” projesi ve paroje alanı ÇDP na neden alınmamıştır? Kovada
gölü sulak alan koruma sınırları hangi kriterlere göre belirlenmiştir? Havza
kavramı kullanılmış mı? Gölle hiçbir etkileşimi olmayan sahalar neden SAKS
içine alınmıştır? Gerçekçi olarak ve
mevcut mevzuata uyulmadan geçirilen bu SAKS ların sınırlayıcı etkileri ilin
gelişimini nasıl etkileyecek, bu mahallerde yaşayan insanlar bu yapay
sınırlardan nasıl etkilenecek, kenti yönetenler bu sınırları nasıl
uygulayacaktır. Zira bu SAKS lar bir çok faaliyeti sınırlar, izne tabi hale
getirirken bir kısmını da ortadan kaldıracaktır (Sulak Alanları Koruma
Yönetmeliği ve eklerine bakılabilir). Mevcut halkın yoğun olarak kullandığı
mesire yerleri (Milas, Tota, Kocapınar, Taşevi, Kayaağzı, Pınargözü vb.) neden
mekansal kullanım açısından vurgulanmamış ve planda yer almamıştır? Daha çok
kendi kültürümüzü ve tarihimizi yansıtan noktalar (kervansaraylar, Türbeler, cami
ve medreseler) IÇDP na yeterince yansımamıştır. Oysa toplumun %99 unun habersiz
olduğu bazı arkeolojik noktalar belirtilmiş durumdadır.
Isparta
ili bu günü ve gelişimi için çok önemli olan “mermer madenciliği” gerek
yataklar ve gerekse işleme açısından plan taslağında nedense hiç yer almamış,
genel yürürlükteki mevzuat verilerek geçiştirilmiştir.
Halkın
ve özel sektörün gelişiminden çok resmi kurumların mekan isteklerini
karşılayacak bir ÇDP görünümü ortaya çıkmıştır. HES ler için noktasal
belirlemeler yapılmış ancak bu HES lerin etki/kapsam alanları plana
işlenmemiştir. Bunlar ileride hukuki sorunları beraberinde getirecektir.
Bu
ÇDP ile zaten ciddi gelişim sorunları olan Isparta ili çok kısıtlanmış bir il
haline gelmektedir.
Plan Hükümleri ile İlgili
Eksiklik/hatalar
6.10.
Su ürünleri üretim alanları. Bu alanlarla ilgili hiçbir değerlendirmeye planda
yer verme, kısıtlama ve gelişim bölgesi ayırma yok. Lejant ta belirtilen
işaretlerin hiç biri işlenmemiş. İlgili kanun veya yönetmeliklerin, ilgili maddeleri
verilerek geçiştirilmiş. ÇDP Hükümleri özellikle de 1/25.000 lik bu ise o zaman
zaten yıllardır yürürlükte olan mevzuat var, IÇDP ye ihtiyacımız olmayacak
demektir. ÇDP da su ürünleri üretim ve
işleme tesislerinin mevcut durumları
işlenmeli ve il için bir üretim/istihdam/gelir/ihracat kaynağı ise
gelecekteki gelişimi için bir özel alan tahsisi üzerinde durulmalıdır. Halen
Çandır ve çevresi ile Aksu Zindan vadisi ve Aşağı Gökdere vadisinin su ürünleri gelişim alanı olarak tespiti ve
ilanı gereklidir. Aksi taktirde gelecekte Isparta ili için bir su ürünleri
üretimi ve sektöründen bahsedilemeyecektir. ÇDP nında yer verilmeyen sektör
gelecekte var olamaz.
Aktüel
olarak Orman Ve Su İşleri Bakanlığı yıllardır üretim yapan izinli, ruhsatlı, su
bedelini ödeyen su ürünleri tesislerine “sulak alan içinde bulunmuş olmak”
gerekçesiyle yeni bir izin süreci ve ücretlendirme yapmak konusunda
dayatmaktadır. ÇDP dan beklenen
görevlerden biri de bu belirsizliği ortadan kaldırmak ve kurulu bir sektörün
yok edilmesini engelleyip geliştirmek olmalıdır.
6.10.1.
Bu hükmün Isparta ile hiçbir ilgisi yoktur.
6.10.2.
Bu hükmün Isparta ile hiçbir ilgisi yoktur.
6.10.3.
Isparta ili için hiçbir su ürünleri üretim işleme tesisi planda yer
bulmamıştır."