EĞİRDİR GÖLÜ VE HAVZAYA BÜTÜNCÜL BAKMAK…
SUYUN FOTOĞRAFI
Zeki TARHAN – ANKARA
Sekizinci Bölüm
Eğirdir Gölü kurtarılmayı beklerken, eski DSİ’li / Planlamacı / Teknokrat Binay DİKMEN, sözü 2019’un 6 şubatında ISVAK’ın öncülüğünde SDÜ’de yapılan “GÖZBEBEĞİMİZ EĞİRDİR GÖLÜ / SORUNLAR – ÇÖZÜMLER ÇALIŞTAY”ına getiriyor, rahatsızlığı nedeniyle iştirak edemediğini belirttikten sonra şunları söylüyordu: “…SDÜ’nün yayınladığı Çalıştay kitabından tüm panel sunumlarını ve konuşmalarını okudum, çok etkileyici buldum. Ancak; bu ÇALIŞTAY’dan sonra, ülkemizdeki kuraklık ve maalesef Eğirdir Gölü ile ilgili bazı projelerdeki gecikmeler ( Yılanlı Derivasyonunun 16 yıl sürmesi gibi ) ve SULAMA SİSTEMLERİ’nin büyük ölçüde günün koşullarına uygun olmaması nedeniyle ( vahşi sulama - salma sulama / kanalet sistemi ) göldeki su miktarı son derece azalmış ve SULAMA İÇİN YETERLİ SU TAHSİSİNİN YAPILMASI ZORLAŞMIŞTIR”
***
DSİ İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığının, “SU İLE VERİM ARASINDAKİ İLİŞKİ VE NOKSAN SULAMANIN VERİM ÜZERİNE ETKİSİ” adlı, 1983 tarihli ve M. Emin ULUSOY’un hazırladığı bir çalışmayı gösteren DİKMEN, bu çalışmanın Birleşmiş Milletler ( BM ) Tarım Kuruluşu (FAO )’nun “Yield Response to water” isimli dokümanına göre yapıldığını söylüyordu.
***
Yukarıda sözünü ettiğimiz çalışmada; TOPRAK SU Teşkilatının, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yaptığı çalışmaların biri de Eskişehir Araştırma Enstitüsünün uygulama alanlarında, ELMA VERİMİ için “SULAMA SUYU MİKTARLARINA, ADETLERİNE VE ZAMANLARINA” bağlı olarak yapılmıştır.
1972 – 1975 yılları arasında yapılan bu çalışmayla; SU / VERİM ilişkisi belirlenmiş ve aşağıda belirteceğimiz bir sonuç çıkmıştır. TARIMSAL SULAMA mevsimi / sezonunun başladığı bugünlerde, Isparta Ovaları için, 2023 yılı Kısıtlı Sulama Programının uygulaması için, sadece Atabey Sulaması Sulama Birliği’nin duyurusu yayınlanmış, EĞİRDİR GÖLÜ çevresindeki diğer Sulama Birliklerinin KISITLI SULAMA PROGRAMLARI’nın neden yayınlanmadığı ise kafalarda bir istifham / bir soru işareti yaratmış bulunmaktadır.
***
1 – SUSUZ DÖNEM :
Sulama adedi( - ),Sulama suyu (mm-),Verim(kg/da 2743),Verim düşüklüğü (%26), Su Tasarrufu ( %100 )
2 – ÜÇ KEZ SULAMA : 0-90 cm toprak derinliği,elverişli kapasite %20 düşüş, 20 gün ara ile sulama. Sulama adedi (3), Sulama suyu (394 mm), Verim ( kg/da 3088 ), Verim düşüklüğü ( %17 ), Su tasarrufu ( %25 )
3 – DÖRT KEZ SULAMA : 0-90 cm toprak derinliği,elverişli kapasite %30 düşüş, 20 gün ara ile sulama. Sulama adedi (4), Sulama suyu ( 531 mm ),Verim ( 3724 kg/da ), Verim düşüklüğü ( - ), Su tasarrufu ( - )
4 – BEŞ KEZ SULAMA : 0-90 cm toprak derinliği,elverişli kapasite %40 düşüş, 20 gün ara ile sulama. Sulama adedi ( 5 ),Sulama suyu ( 645 mm ), Verim ( 3254 kg/da ), Verim düşüklüğü ( %12 ), Su tasarrufu (% -21 )
SULAMA GÜN VE AY AÇIKLAMASI :
- Üç kez sulama : 26 Haziran – 18 Temmuz – 27 Ağustos
- Dört kez sulama: 26 Haziran – 16 Temmuz – 5 Ağustos – 25 Ağustos
- Beş kez sulama : 10 Haziran – 30 Haziran – 20 Temmuz – 10 Ağustos – 30 Ağustos
***
ŞİMDİ GELELİM, EĞİRDİR GÖLÜNDEN TARIMSAL SULAMA YAPAN ÜRETİCİLERİMİZE YAPACAĞIMIZ HAYKIRIŞA !!!
EYYY GÖLLER YÖRESİ İNSANI!!! BU BİLİMSEL ÇALIŞMAYI SAKIN, AMA SAKIN OLA Kİ ISKALAMA!!! GÖLÜMÜZ ELDEN GİDİYOR!!! GÖRDÜĞÜN GİBİ ( 4 )’ TEN FAZLA SULAMA Kİ, İHTİYACIN %21 ÜZERİNDE SU VERİLDİĞİ HALDE, VERİMDE %12’ LİK BİR DÜŞME GÖRÜLMÜŞTÜR!!! BU DA; ELMANIN FAZLA SUYA DA OLUMSUZ (=MENFİ) HASSASİYET GÖSTERDİĞİNİ KANITLAMAKTADIR!!!
EYYY GÖLLER YÖRESİ İNSANI!!! SAKIN UNUTMA; FAZLA SU VERİMİ AZALTIR, TOPRAĞI DA TUZLANDIRIR!!! (Nokta)
SÖZÜN ÖZÜ:
- SALMA SULAMAYA / VAHŞİ SULAMAYA PAYDOS!!!
- DAMLA SULAMA YAPARKEN, VAHŞİ SULAMAYA PAYDOS!!!
- KAÇAK / KAYIT DIŞI DERİN SONDAJ KUYULARINA PAYDOS!!!
- HAYDİ GÖLLER YÖRESİ İNSANI HAYDİ!!!
DEVAM EDECEK…