YENİ NESİL YURT DIŞI YAŞAM EĞİLİMLERİ VE
DEĞERLERİ ARAŞTIRMA RAPORU YAYIMLANDI
Süleyman Demirel Üniversitesi Gençlik Araştırmaları Koordinatörlüğü, Z Kuşağı olarak bilinen 18-25 yaş arası gençlerin "yurt dışında çalışma ve yaşam tutumları", "bu tutumun altında yatan nedenler", "gitmek istedikleri ülkeler", "gençlerin önem verdikleri değerler" ve "kendilerini bağlı hissettikleri olguları" tespit etmeye yönelik bir araştırma gerçekleştirdi.
Geniş kapsamlı bir Türkiye araştırması olan “Yenı̇ Nesı̇l Yurt Dışı Yaşam Eğilimlerı̇ ve Değerler Araştırması 2022” isimli projede Üniversitemiz Öğretim Üyeleri Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçı, Prof. Dr. Ali Murat Alparslan, Doç. Dr. Ahmet Günay, Doç. Dr. Rukiye Çelik, Dr. Öğr. Üyesi Seher Yastıoğlu ve Öğr. Gör. Dr. Zafer Haklı yer alıyor.
2022 Aralık ayında, 188 farklı üniversiteden 4 bin 22 üniversite öğrencisi üzerinde gerçekleştirilen proje kapsamında gençlerin Türkiye’de gördükleri öncelikli sorunlara dair düşünceler yer alıyor. Proje ekibinde yer alan İletişim Fakültesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Ali Murat Alparslan ile Doç. Dr. Ahmet Günay araştırmaya ilişkin önemli bilgilendirmelerde bulundu.
Doç. Dr. Ahmet Günay, proje ekibi ile yürüttükleri çalışma sonucunda gençlerin sadece yüzde 22,6’sının ömür boyu yurt dışında yaşamak istediğine ilişkin verilere ulaştıklarını söyledi. Çeşitli nedenlerle gençlerin yüzde 84’ünün yurt dışında çalışmaya ve yaşamaya gitmek istediğini kaydeden Doç. Dr. Günay şunları söyledi: “Gençlerin yurtdışına gitme profilleri aynı gözükmüyor. Yapılan araştırmada ömür boyu yurt dışında yaşamak isteyenlerin oranı yüzde 22, maddi varlığını artırıp tekrar geri gelmek isteyenlerin oranı yüzde 34, eğitim ve kişisel gelişimi için gidip gelmek isteyenlerin oranı ise yüzde 28. Gençlerin gitmek istedikleri ülkeler büyük çoğunlukla ekonomik refahları ile ön planda olan G10 ülkeleri. Yurt dışında yaşamak-çalışmak istiyorum diyenlerin yüzde 27’si Amerika'yı, yüzde 62’si ise Avrupa'yı tercih ediyor. Ülkesinden ayrılmak isteyen ile istemeyen gençlerin beğendikleri ilk 5 ülke: Amerika, Almanya, İngiltere, İtalya, Kanada."
Yurt Dışına Yerleşmek İsteyenlerı̇n Temel Sebeplerı̇ Konforlu Bı̇r Gelecek ve Eğı̇tı̇m
Yurt dışına yerleşmek isteyen ve gelecekleri ile ilgili önemli düzeyde kaygıları olduğu anlaşılan gençlerin temel beklentilerinin “konfor” ve “ekonomik refah” olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Ahmet Günay, gençlerin yurt dışında eğitimlerini sürdürmek ve dil öğrenmek istediklerini kaydetti. Doç Dr. Günay şöyle konuştu: Yurt dışında ekonomik ve iş imkanları açısından konforlu olacaklarını düşünüyorlar. Gençlerin yüzde 20'ye yakını yurt dışında evlenerek kendilerini ve çocuklarını yurt dışı vatandaşı yapmak istiyor. Siyasileri bir sorun olarak görseler de yurt dışına gitmelerinin temel sebepleri arasında bu unsur pek yer almıyor.”
Gençlerdeki En Düşük Bağlılık: Sı̇yası̇ Lı̇der ve Sı̇yası̇ Görüş
Araştırma kapsamında gençlere; “vatana”, “millete”, “tarihe”, “dine”, “devlete”, “siyasi görüşlerine”, “ebeveynlerine”, “arkadaşlıklarına”, “romantik ilişkilerine”, “eğitim aldıkları alana bağlılıkları”nın da sorulduğunu dile getiren Prof. Dr. Ali Murat Alparslan ise, “Buradaki verilere baktığımızda en az bağlı oldukları iki unsurun kendi beğendikleri siyasi liderler ve ideolojileri olduğu görülüyor. Benzer şekilde diğer unsurlara göre devlete bağlılıklarının da düşük olduğu anlaşılıyor. Bununla beraber “vatan” olgusuna bağlılıkları en yüksek bağlılık unsuru. Bu bağlamda gençlerin vatan ve devlet algısı farklı. Başarı sıralamasına göre Türkiye’nin ilk 10 ve son 10 üniversitesinde okuyan gençlerin en bağlı oldukları ilk 5 unsur ebeveyn, vatan, arkadaşlıklar, millet, tarih. En az bağlılık hissettikleri iki unsur ise ideoloji ve siyasi lider.” diye konuştu.
Gençlik Nereye Gidiyor?
Gençlerin gitmek istedikleri ülkelerin büyük çoğunlukla ekonomik refahları ile ön planda olan G10 ülkeleri olduğunu belirten Prof. Dr. Alparslan, bu ülkelerin başında Amerika ve Almanya’nın geldiğini ifade etti. Prof. Dr. Alparslan şunları söyledi: “Yurt dışında yaşamak-çalışmak istiyorum diyenlerin yüzde 27’si Amerika'yı tercih ediyor. Bununla beraber yurt dışında yaşamak-çalışmak istiyorum diyenlerin yüzde 62’si ise Avrupa'yı tercih ediyor. Ülkesinden ayrılmak isteyenler ile istemeyen gençlerin beğendikleri ilk 5 ülke ise değişmiyor: Amerika, Almanya, İngiltere, İtalya, Kanada.”
Gençler İçin Öncelikli Değerler: Özgürlük ve Adalet
Prof. Dr. Ali Murat Alparslan, araştırmanın bir diğer bulgusunun Türkiye’nin en iyi üniversitelerinde okuyan öğrencilerin en yüksek skora sahip değerlerinin “özgürlük”, “adalet” ve “eşitlik” kavramları olduğuna dikkati çekti. Prof. Dr. Alparslan, “Benzer şekilde başarı sıralamasına göre Türkiye’nin son 10 üniversitesinde okuyan öğrencilerin de en önem verdiği değerler özgürlük, adalet ve eşitlik. Yine her iki gruptaki öğrencilerin önceliklendirdikleri ilk 6 değer birebir aynı: Özgürlük, Adalet-Eşitlik, İyilik, Güvenlik, Bireysel Gelişim, Saygın ve İtibarlı Olmak.” diye konuştu.
Üniversitelerin en önemli misyonunun içinde bulunduğu toplumu tanımak ve onlarla ilgili araştırmalarda bulunmak olduğunu söyleyen Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçı, “Özellikle Türkiye nüfusunun önemli bir kısmını oluşturan gençlerimizle ilgili araştırma yapmak ülkemizin geleceği açısından çok önemli bir konu. Türkiye’de gençlere ait araştırma yapan merkezlerin sayısı çok az. Geniş kapsamlı araştırma yapan merkezler yok. Biz bu eksikleri gidermek, gençleri daha iyi tanımak ve onlarla ilgili politikalar oluşturmak, sorunlarının çözümüne faydalı olmak amacıyla Üniversitemiz bünyesinde Gençlik Araştırmaları Koordinatörlüğü oluşturduk.” dedi.