SU - 2
Gerek içme suyunu, gerek tarımsal sulamayı, gerekse potansiyel su havzalarının korunabilmesi ve orman yangılarının da önüne geçilebilmesi için en uygun projeler gereklidir.
Buna bağlı olarak, özellikle bölgemiz için; Antalya/Kumköy’den başlamak üzere kuzeye doğru, Boztepe, Solak, Dumanlar, Gökdere, Alaylı, Kahyalar, Çatallar, Karaahmetler, Kayadibi, Kargı, Karacaören, Melikler, Çandır, Karadiken güzergahı ile Kovada Gölü ve takiben Eğirdir Köprübaşına uzanması öngörülebilir.
Kumköy’de, ters ozmoz yöntemi ile MKE. Geliştirdiği güneş enerjisinden buhar elde etme sisteminden oluşan, gece ve gündüz çalışacak şeklinde dönüşümlü ikili tuzlu sudan arıtma ünitesi olacağı gibi, deniz veya okyanusların derin su basıncından da yararlanılabilir. 400 metre derinliğin 40 atü’lük yüksek basıncın sağlanması halinde su ile tuz birbirinden ayrılacaktır, (ters ozmoz) böylece sistemin gereksinimi olan enerji de denizden maliyetsiz elde edilecek demektir. Ünitenin altına ve en az olimpik havuza yakın ölçeğinde ama yeterli derinlikte kapalı su deposu yapılır. Bu depolar her yüz metrelik rakımda belirlenen güzergah boyunca tekrarlanır. Antalya 0 rakım iken, Eğirdir Gölünün 915 olduğunu varsayılırsa, sözünü ettiğimiz depodan en az dokuz tane gereklidir. Ancak güzergah üzerinde bulunan Karacaören barajı ile Kovada gölü depo olarak değerlen dirilebilir.
Enerjisiz sistemin çalışması; Bir önceki depodan yaklaşık 2 metre çapında paralel iki boru vasıtası ile su deposu üzerinde ve içerisinde basınçlı hava bulunan bir sistemin üst noktasından su girişi yapılır. Aynı sistemin alt noktasından ise alttaki su deposuna boşaltılır. Sistem bu kadar basitlik içermektedir. Taşıma için enerji gerektirmez. Ancak bir önceki depodan çekilen su için plastik boruya çekvalf veya klepe eklenmelidir (suyun geri kaçışının önlenmesi gereklidir). Sistemin sağlıklı çalışabilmesi için iki depo arasındaki plastik borular önceden su ile doldurulmalıdır.
Çalışır duruma getirildikten sonra, Eğirdir Gülünün ne kadarlık bir zaman içerinde en dolu haline geleceği hakkında bir öngörüm yok. Ancak Göller bölgesini bir bütün olarak düşündüğümüzde, Eğirdir Gölü merkez olmak üzere, Kovada, (zaten depo konumunda) Burdur, Salda, Acıgöl, Beyşehir, Akşehir ve hatta Eber gölleri de doldurulurken, tarımsal sulama ve içme de göz ardı edilmeden canlılık artırılır.
Diğer bir konu ise ormanlardır. Bir ülkenin akciğerleri olarak konumlandırılmasının yanı sıra yaban hayatının da merkezi durumundadır. Ticari değerin den ise söz etmeye gerek yoktur. Çünkü her ne yapılıyorsa bu özelliği nedeniyle başına gelmedik kalmıyor. Ne üzücüdür ki, bu yıl içerisinde binlerce hektar orman alanlarımız yandı. Birçok yaban hayatı çeşitliliği de yok oldu.
Ormanlık alanlarda ise, enerji taşıma hatlarında olduğu gibi demir direkler, klasik baklava kesim düzeni şeklinde yerleştirilir. 10-15 metre yükseklikte olan direkler 500 (beşyüz) metre ara ile dikilir. Refüj veya park sulamalarında gördüğümüz döner fıskiyeler devasa boyutlarda direk tepelerine konur. Böylece her 250 metrelik dairesel alan sulanmış olur. Orman Bakanlığının ilgili birimleri tarafından kontrol edilen sistem sayesinde, kurumuş olan su kaynakları çalışır ve yeraltı suları da beslenmiş olur. Orman alanlarının her noktası ıslanmış olacağından, yangın riski de azalmış olur. En önemlisi, yangın söndürme araçlarını oluşturan, milyon dolarlık uçaklar, helikopterler ve itfaiye araçları için ayrılan ve ya ayrılacak olan bütçe kalemleri, halkın refahına yönlendirilir.
Ali ÖZBOYACI