Eğirdir’in Kurtuluş Savaşı’ndaki
Yerini Kanıtlayan Belgeler
-15-
Ankara Genelkurmay Arşivi’nden 1921-1922 yılları arasında bölgemizde yapılan savaş hazırlıklarına ait planlamaları içeren belgeleri bize sunmaktadır.
Bu çalışmada sadece on altı(16) ayrı belgede Eğirdir’in isminin geçtiği belgeler ele alınmış ve sunulmuştur.
Öğr. Gör. Çetin MEYDAN
Eğirdir MYO
BELGE NO. 53
Zâta mahsûsdur. E.H.U
12/7/38
Garb Cebhesi Kumandanlığına
- 1- Garb Cebhesi’nin 10-11/7/38 târih ve harekât 1809 numrolu Şifre’ye cevâbdır:
İzmir istikamet-i umûmiyyesinde çekilecek olan düşmanın mukabil taarruzlarına mukavemet edebilecek bir kuvvetle bilâ-fâsıla ta’kîb edilebilmesi ve Miln hattında tutunmak istemesi hâlinde bilâ-ifâte-i zamân bir taarruzla tard edilebilmesi için Cebhe’nin otomobillerden gayri menzil vesâitine mürâcaat edilmeksizin Akşehir ile Sarayköy arasında hayvânâtının bir kısım iâşesi mahallinden veya Menderes boyundan te’mîn edilmek şartıyla yevmî (400) tonluk nakliyyâta ihtiyâc vardır. Düşman bu hatda da muhârebeyi kabûl etmeyerek İzmir’in hemen önündeki [Menemen şarkı-Nif ve imtidâdı] hattına çekilecek olursa o zamân Cebhe emrine her iki hatt arasında yevmî 400 ton nakliyyâta muktedir vesâitin daha verilmesi lâzım gelecekdir. Hâlen el altında (100) kadar ağır otomobil vardır. (250) kadar hafîf yük otomobilinin de yakında vürûdu muhtemeldir. Bunlardan 40 hafîf otomobil Akşehir ile Örkenes ve (100) ağır ile (210) hafîf otomobil Çay ile Dinar arasına tahsîs edildiği hâlde cem’an takrîben (290) küsûr tonluk mevâddın Eğirdir ve Dinar’a nakli te’mîn edilmiş olacakdır. Mütebâki 110 tonluk mevâddın da ahâlî vesâitinden bi-l-istifade Aşağı Kaşıkara’ya ve oradan da vesâit-i bahriyye ile Eğirdir’e nakli te’mîn edilecek olursa Miln hattında bir nakliyyât aşağı yukarı te’mîn edilmiş olacakdır. İkinci şıkka ya’nî düşmanın Miln hattında da kalmayarak ve-yâhûd tard edilerek İzmir önüne çekilmesi hâlinde hiç olmazsa mevcûd otomobillerin kâffesinin ileri Cebhe emrine alınması lâzım gelecek ve aradaki …(?) o zamâna kadar Menderes cenûbundan tedâriki mümkün olacak mekârî ve sâire ile telâfî edilebilecekdir. Yalnız bu hâlde Akşehir hattından Eğirdir hattına indirilecek asgarî 400 tonluk mevâddın kâmilen ahâlî vesâitiyle ve-yâhûd [Çay-Dinar] ve [Çay- Kaşıkara dekovilleriyle nakli zarûrîdir. Dekovil malzemesinin tedârikindeki müşkilât dolayısıyla bu husûsu agleb-i ihtimâl Azari hattının sökülerek Çay ile Kaşıkara arasına ferş edilmesi te’mîn edilecek ve fazla malzeme bulunduğu hâlde bahrî nakliyyâtdan sarf-ı nazar edebilmek için mezkûr hatt Dinar’a temdîd edilecekdir. Binâen aleyh bu ikinci hâl için ve-yâhûd otomobillerin vakt ü zamânıyla el altında bulunmaması ihtimâline karşı yalnız ahâlî vesâitiyle yevmî ne mikdâr mevâddın muhtelif sûretle Eğirdir hattına nakl edilebileceğinin iş’ârını ve her mevsimde otomobil nakliyyâtına halel gelmemek ve ihtiyâc anında asgarî zamânda dekovil ferş edebilmek maksadıyla Çay ile Aşağı Kaşıkara ve Dinar arasında şimdiden bir güzer- gâh ihzârını ve Eğirdir Gölü’ndeki vesâit-i bahriyenin 400 tonluk nakliyyâtı icrâya muktedir olabilmesi için imkân derecesinde tezyîdine sarf buyurulmasını ricâ ederim. Zamân ve vesâitin tedârik edildiği ve ahvâl-i arâzînin müsâadesi hâlinde Hüyük ile Eğirdir arasındaki sâhil yolunun da dekovil ferşine müsâid bir hâle ifrâğının fâideli olacağını ayrıca arz eylerim.
- 2- Garb Cebhesi ve Müdâfaa-i Milliyye Vekâletine arz edilmişdir.
Harekât 2263 numroludur.
Erkân-ı Harbiyye-i Umûmiyye Reîsi
Fevzi