SU - 1
Sıra dışı konulara eğilimim nedeniyle konu bana uymasa da tüm dünya toplumunu ilgilendiren güncel bir sorun olması nedeniyle yazıyorum.
Gerek küresel ısınmanın getirdiği başkalaşım, gerekse yanlış uygulamaların (Aral Gölünün yanlış sulama nedeniyle kurumaya yüz tutması gibi) sonucu ortaya çıkan durum, bütün dünyada etkilerini göstermektedir. Susuzluk gün geçtikçe farkındalık oluşturmaktadır. Bölgemizde, ülkemizde ve dünyanın birçok yerlerinde kendini hissettirmektedir.
Orta ve batı Afrika’da (özellikle Sahra bölgesinde) ise su, altın değerindedir. Bu gün sanki uykudaymış gibi görünen sorun, yarın savaşlara neden olacaktır (Mısır, Sudan ve Etiyopya Nil sularının paylaşımı nedeniyle her an patlayacak bomba gibiler).
510 milyon km2’lik dünyamızın 149 milyon km2’lik kısmı kara iken 361 milyon km2’lik büyük kısmı ise sıvıdan oluşan bir su gezegenidir. Buna rağmen hemen kullanılabilir tatlı su rezervimizin %93’ü kutuplarda ve buzullarda hapistir. Ancak %7’sinden yararlanılabilmektedir. Her toplumun ihtiyacı kadarını dahi ulaşamaması ve dağılımın farklılığı, maalesef insan elinin marifetini ortaya koymaktadır.
Ancak unutmamak gerekir ki her sorunun bir çözümü vardır. Yeter ki kararlılıkla üzerine gidelim. Örneğin; Avustralya batı kıyısında Hint Okyanusunda kuzey su temin projesi, güney Avustralya'nın en kuzeyine ve yukarı Spencer Körfezi bölgelerine su temin edecek, önerilen bir tuzdan arındırma projesidir. Çalışma kapsamı günde 260 Megalitreye kadar tatlı su üretmektedir.
Güney-Kuzey Su Transfer Projesi, Kuzey Çin'deki kronik su kıtlığını hafifletmeyi, ekonomik kalkınmayı desteklemeyi ve yeraltı suyunun aşırı çekilmesini engellemeyi amaçlamaktadır.
Ancak, önemli mühendislik, çevresel ve sosyal zorluklarla karşı karşıya kalan ve dünyanın en büyük su transfer projesininbu güne kadar ki tahmini yatırım tutarı 500 milyar yuanı (70 milyar doları) aşmıştır. İnşaat 2003 yılında başlamış, doğu ve orta güzergahların ilk aşamaları 2014 sonlarında faaliyete geçmiştir.
Ayrıca Arap ülkelerinden Suudi Arabistan, Yemen, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Katar tamamen, Umman ve Kuveyt kısmen olmak üzere su gereksi mini denizden karşılamaktadırlar.
Komşumuz İran’da su kıtlığı had safhaya ulaşmış, yaklaşık elli milyon insanın yer değiştirmesi öngörülmektedir. Bu nedenle Türkiye’nin ikinci bir göç dalgasına hazırlıklı olması gerekebilir.
Ali ÖZBOYACI
26.08.2025