"Tarihini bilmeyen toplumlar, ne kazandıklarının ne de kaybettiklerinin değerini bilirler.."
EĞİRDİR, 1912 -1922 YILLARI ARASINDA ANADOLU'NUN EN ÖNEMLİ ULAŞIM, LOJİSTİK, İSTİHBARAT VE TURİZM MERKEZLERİNDEN BİRİ OLDU...(*)
Nedenlerini özlüce yazayım:
1-19.yüzyılın en değerli buluşlarından olan DEMİRYOLU HATTI İngitere'den sonra ilk kez İzmir'den başladı Eğirdir'de son buldu.Hem de Burdur ve Isparta'ya uğramadan. (Bu iki ilimize demiryolu ancak 24 yıl sonra yapılabildi. Bozanönü-Isparta arası 1936 yılında ulaşıma açıldı)
2- Bu demiryolu ile birlikte İngilterenin Anadolu'daki en büyük şirketi olan ORİENTAL CARPET MANUFACTURES Ltd. (Şark Halı- Eğirdir ve Isparta merkezli kuruldu.Bölgemiz halıcılığının %75'ıni ele geçirerek halı ipliğini istediği fiyata sattı, üretilen halıyı da istediği fiyata aldı!!!...)
Yine İngilizler bu yıllarda Coğrafyamızın en kıymetli ağaçları olan KASNAK MEŞESİ, ARDIÇ ve SEDİR AĞAÇLARI'nı acımasızca keserek İngitere'ye taşıdılar.
3-Fransızlar, 1914 yılında Eğirdir'de çok önemli bir Deniz Araçları Ulaşım Şirketi (ŞİMENDİFER İŞLETME KUMPANYASI) kurararak- (ki bu şirkette 100 tonluk bir römorkör ve bunun çektiği 4 Duba, 50 ton kapasiteli 5 Mavna, 30 tonluk bir Filika ve 20 kayık bulunuyordu) Eğirdir Gölü'nde ulaşım ve taşıma imtiyazını aldı.
4-Fransızlar, EĞİRDİR Gölü'ndeki su ürünlerinin de tutma ve satma hakkını ele geçirdi. Eğirdir'in altın renkli sazan ve sırazlarını her akşam kalkan trenlerle İzmir Balık Hali'ne taşıdı.
BU TOPRAKLARI VATAN YAPTIĞIMIZ MİLLİ MÜCADELE YILLARI'NDA KUVAYI MİLLİYE DONANMASI'NIN ANADOLU İÇLERİNDEKİ İLK DENİZ BİRLİKLERİ EĞİRDİR GÖLÜ'NDE OLUŞTURULDU. EĞİRDİR,BATI CEPHESİ'NİN EN ÖNEMLİ VE EN GÜVENLİ MERKEZLERİNDEN BİRİ OLARAK GÖRÜNDÜĞÜNDEN, "K" SAVUNMA PLANI İLE İMTİDAT-I HUDUT KABUL EDİLDİ. BÜYÜK TAARRUZ'A GİDEN CAN DAMARLARININ-LOJİSTİK YOLLARININ, İSTİHBARAT KANALLARININ MERKEZİ OLDU.
Bu hayati derecede önemli çalışmaların niçin ve nasıl olduğunu merak edenler şu iki kitabımızı okumalarını öneririm:
KURTULUŞ SAVAŞI'NDA EĞİRDİR ve DÜN BUGÜN YARIN EĞİRDİR
(*)- Gelecek yazımda 1923-1933 yılları arasında Eğirdir'deki gelişme ve değişmeleri ele alacağım.
- Recep BOZKURT